"Cõng" pháp luật lên non

Đưa pháp luật đến với vùng cao

Bà Đặng Thị Thanh - từng là Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa, sau đó, được bổ nhiệm là Thẩm phán – Phó Chánh Tòa hình sự Tòa án nhân dân tối cao từ năm 2000 và đến năm 2010 nghỉ hưu.

Mặc dù đã nghỉ hưu nhưng đến nay bà vẫn say sưa hoạt động với vai trò là Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật Cộng đồng và Trợ giúp pháp lý cho người chưa thành niên (thuộc Hội Luật gia Việt Nam) để bảo vệ những đối tượng yếu thế là phụ nữ, người già, người tàn tật, phụ nữ ly hôn, đặc biệt là trẻ em.

Chia sẻ với Người Đưa Tin về quá trình hoạt động của người gánh trên vai trọng trách bảo vệ công lý, bà Thanh cho biết, Trung tâm Tư vấn pháp luật cho người chưa thành niên được thành lập từ năm 2013. Đến năm 2020, đổi tên thành Trung tâm tư vấn pháp luật cộng đồng và trợ giúp pháp lý cho người chưa thành niên.

Bà Đặng Thị Thanh tuyên truyền và trợ giúp pháp lý lưu động tại cơ sở, đồng hành cùng phụ nữ biên cương tại Bát Xát, Lào Cai.

Các thành viên của Trung tâm đều là những cán bộ đã từng công tác tại các cơ quan pháp luật như: Công an, viện kiểm sát, tòa án nay đã nghỉ hưu nhưng với tấm lòng tâm huyết đã cùng bà tham gia hoạt động bảo vệ cho trẻ em.

Bà Thanh cùng các thành viên trong Trung tâm đều mong muốn bằng kiến thức, kinh nghiệm của mình bảo vệ cho trẻ em - đối tượng dễ bị xâm hại. Đặc biệt, trong vấn nạn xâm hại tình dục ngày một nhức nhối, các vụ bạo hành gia đình đang ngày càng gia tăng, chưa kể tội phạm về người chưa thành niên cũng có xu hướng gia tăng.

Với phương châm hoạt động: "Tất cả vì sự bình đẳng và phát triển của trẻ em", những năm qua, Trung tâm đã phối hợp với Hội Luật gia Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ, TAND các tỉnh và các cơ quan địa phương tổ chức tuyên truyền, tư vấn pháp luật miễn phí tại nhiều địa phương cho hơn 1.000 đối tượng đặc thù là phụ nữ và trẻ em về những vấn đề liên quan đến quyền lợi của phụ nữ và trẻ em theo Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Bảo vệ trẻ em, Luật Xử lý vi phạm hành chính, đặc biệt kỹ năng phòng ngừa xâm hại tình dục trẻ em và bảo vệ chứng cứ.

Bà Đặng Thị Thanh - Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật Cộng đồng và Trợ giúp pháp lý cho người chưa thành niên (thuộc Hội Luật gia Việt Nam).

Hoạt động của Trung tâm được trải rộng khắp các xã vùng cao với chuyên đề "Tuyên truyền và tư vấn pháp luật tại cơ sở, đồng hành cùng phụ nữ biên cương" tới phụ nữ, thanh thiếu niên vùng sâu, vùng xa thuộc các huyện của tỉnh Thanh Hóa, Bắc Giang, Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang...

Trung tâm cũng đã thực hiện tuyên truyền, tư vấn pháp luật cho học sinh và giáo viên trường khiếm thị Nguyễn Đình Chiểu, Tp.Hồ Chí Minh về kỹ năng phòng ngừa xâm hại tình dục trẻ em hoặc tuyên truyền phổ biến cho học viên trường Giáo dưỡng số 2 Bộ Công an về chính sách nhân đạo của pháp luật hình sự đối với người chưa thành niên phạm tội, nhằm giúp họ cải tạo tốt nhanh chóng trở về với cộng đồng…

Hướng đến đối tượng yếu thế phụ nữ và trẻ em

Trong quá trình đi tuyên truyền pháp luật ấy, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật Cộng đồng và Trợ giúp pháp lý cho người chưa thành niên đều có những câu chuyện, cảm xúc khó quên. Đó là lần tuyên truyền phòng chống pháp luật xâm hại tình dục đối với trẻ em khuyết tật tại Trường Phổ thông đặc biệt Nguyễn Đình Chiểu.

Tuyên truyền pháp luật cho phụ nữ, trẻ em xã Bát Mọt huyện Thường Xuân, Thanh Hóa.

Năm 2014, bà và các thành viên của trung tâm tiếp xúc tại ngôi trường này để tuyên truyền cho 220 học sinh và 70 cô giáo. Ban đầu, bà tuyên truyền cả học sinh nam và nữ. Nhưng, khi giảng xong bà mời các học sinh nữ ở lại để dạy các con tất cả những từ ngữ trong pháp luật như: Hiếp dâm, dâm ô, giao cấu... Đa phần các em khi được hỏi đều nói không biết như thế nào là bị giao cấu, xâm hại.

"Khi đưa ra các tình huống bị xâm hại tình dục giảng cho các học sinh tôi thật sự sốc và bất ngờ khi có một em học sinh nữ 15 tuổi bị xâm hại nhiều lần. Đây là trường hợp đau lòng, mẹ mất ở với bố nhưng thường xuyên bị bạn của anh trai xâm hại tình dục. Người bố biết chuyện nhưng không phản ứng gì, cháu gái bị xâm hại trong một thời gian dài cho đến khi được tư vấn, nhà trường đã phối hợp và chấm dứt được tình trạng này.

Qua sự việc nêu trên, chúng tôi thấy một vấn đề đó là có những gia đình coi con bị khuyết tật như một thứ đồ bỏ đi không quan tâm quyền lợi của trẻ, không quan tâm sự thiệt thòi của trẻ", bà Thanh nhớ lại.

Ngoài ra, bà Đặng Thị Thanh và các thành viên trong Trung tâm cũng tập trung tuyên truyền cho phụ nữ, học sinh về phòng, chống bạo lực gia đình, bạo hành đối với trẻ em; phòng chống xâm hại trẻ em trên không gian mạng nhằm mang lại cho trẻ sự phát triển bình thường và tuổi thơ trong sáng.

Bên cạnh các hoạt động chuyên môn, Trung tâm còn tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện thông qua Câu lạc bộ Nhân Ái Tâm Thanh (thành lập ngày 20/10/2015) nhằm giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống như định kỳ thường xuyên hàng tháng tổ chức phát cơm miễn phí tại Bệnh viện Nhi Trung ương và Bệnh viện K Tân Triều, tham gia chương trình "Cặp lá yêu thương" nhận cấp dưỡng cho hai cháu mồ côi, các chương trình tặng quà nhân dịp Tết thiếu nhi và giáng sinh tại 2 bệnh viện và Trung tâm nuôi dưỡng trẻ mồ côi Hà Cầu, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội….

Với tấm lòng nhân ái, năm 2021 bà Đặng Thị Thanh được Chủ tịch UBND huyện Thanh Trì, Hà Nội tặng danh hiệu người tốt, việc tốt.